از مهمترین عوامل تأثیرگذار بر ارتقای سطح رقابت پذیری بنگاهها و دستیابی به مزیت رقابتی، بهره گیری از قابلیتهای نوآورانه است. ازاین جهت نوآوری به یکی از کلیدیترین مفاهیم تأثیرگذار در موفقیت شرکتها تبدیل شده است.
از طرف دیگر، با حرکت کشورها به سمت اقتصاد دانش محور، نوآوری به نیرویی محرک برای تحولات اجتماعی و اقتصادی تبدیل شده است. این ضرورت به انجام نوآوری، موجب شده است که شرکتها در راستای افزایش سطح دانش، افزایش خلاقیت و بالا بردن توانایی و ظرفیت خود برای جذب فناوریهای نوین بکوشند.
ازاین جهت پیشرفت در دنیای امروز نه تنها به سطح توسعه اقتصادی در علم، تکنولوژی و نوآوری وابسته است، بلکه به عمق نفوذ آن در جامعه، پتانسیل فکری جمعیت، قابلیت تولید و به کارگیری دانش جدید و نیز توانایی سازگاری آن با رویدادهای جدید توسعه بستگی دارد.
این عوامل موجب شده تا مدلها و نظامهای متعددی برای نوآوری تعریف گردد که شاید یکی از پرکاربردترین این موارد ،نظام ملی نوآوری است. در میان بازیگران نظامهای ملی نوآوری نقش اصلی را بنگاههای فعال در اقتصاد بر عهده دارند. چراکه این بنگاهها هستند که نوآوری را در کل نظام نوآوری به جریان در می آورند و سایر اجزای نظام در راستای تسهیل و حمایت از جریان یافتن نوآوری اقدام به فعالیت مینمایند. از طرفی بنگاهها درحرکت به سوی اهداف نوآورانه خود عموماً با مسائل و مشکلاتی روبرو میشوند که برای برطرف ساختن آنها نیاز به وجود نهادهای حمایتگر و تسهیلگر است. با توجه به نقش و جایگاه بنگاهها در نظام ملی نوآوری و اهمیت آنها در توسعه اقتصادی کشورها تصمیم گیران و سیاستگذاران توجه ویژه ای را به آنها دارند و اقدام به اتخاذ تصمیمات جهت دهنده و تسهیلگر در راستای پیشبرد اهداف نوآورانه آنها مینمایند .
بر همین اساس در کشورهای مختلف، نهادهای متولی حوزه علم و فناوری و یا مراکز آماری با برگزاری برنامه ها و طرحهایی مانند طرح ملی پیمایش نوآوری میکوشند تا وضعیت فعلی نوآوری در شرکتها و سازمانها را ارزیابی کرده و مهمترین موانع پیش روی فعالیت های نوآورانه آنها را شناسایی نمایند تا با استفاده از اطلاعات به دست آمده بتوانند سیاست گذاریهای مؤثرتر و هدفمندتری داشته باشند.
معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در راستای مأموریت خود مبنی بر ارتقای ظرفیتهای نوآورانه و فناورانه در کشور گذار به اقتصاد دانش بنیان و ارتقای زیست بوم کارآفرینی و نوآوری اقدام به اجرای طرح ملی پیمایش نوآوری در میان بنگاه های کشور نموده است. هدف این طرح تقویت هوشمندی سیاستی از طریق پیمایش رفتار و عملکرد نوآورانه بنگاهها است.
